Neophodno je čvršće povezivanje zemalja Zapadnog Balkana u cilju njihove što brže integracije u Evropsku uniju, a nove strategije za postizanje toga cilja biće detaljnije razrađene na Londonskom samitu koji će se održati u julu ove godine, poručeno je sa debate na temu “Agenda povezanosti i Londonski samit – EU i Zapadni Balkan”.
Događaj je otvorila Ambasadorka UK u Crnoj Gori Alison Kemp u prostorijama EU Info centra. Učesnici su kroz interakciju sa ambasadorkom zaključili po čemu je Berlinski proces za bolju saradnju zemalja Zapadnog Balkana pokrenut 2014. godine bio uspješan, a u čemu je omanuo, te su bile neophodne izrade novih strategija o kojima će se diskutovati na udarnom Londonskom samitu.
Kako kaže ambasadorka Kemp Berlinski proces od 2014. godine je bio međuvladina inicijativa sa ciljem da se relativizuju veze između Zapadnog Balkana i određenih zemalja EU, a ujedno i diplomatska inicijativa povezana sa budućim proširenjem EU. Ovim putem se htjela ostvariti i regionalna saradnja zemalja Zapadnog Balkana u cilju što boljeg razvoja infrastrukturalne i ekonomske mreže. Proces je imao nekoliko stubova na početku, ali po riječima ambasadorke Kemp svaki dan se rađa po jedan novi stub.
“Kao prvi stub imali smo regionalnu saradnju, zatim od 2015. godine kao drugi stub rješavaje bilateralnih sporova gdje su se zemlje obavezale da će stremiti ka progresu u ovom polju i da neće zloupotrebljavati ove sporove kad je u pitanju pristupanje EU, međutim one su do sada bez vidnog napretka. Berlinski proces nije uspio kad govorimo o prevazilaženju međususjedskih sukoba, zato ćemo se time baviti u Londonu”, istakla je Kemp.
Bečki samit je, kako je kazala u nastavku, bio veoma uspješan, gdje su šest zemalja Zapadnog Balkana dobile grantove u iznosu od 300 000 000 eura od EU za 13 projekata od kojih se devet odnosilo na transport, a ostatak na energiju.
“UK je takođe obezbjedila sredstva za ove zemlje dok je još bila članica EU, o čemu govore uspješno realizovani projekti u oblasti smanjenja nezaposlenosti kod mladih, projekti koji podstiču mobilnost studenata i razmjene kroz Erasmus+, 20 startup radionica koje su odrađene samo u Crnoj Gori, a da ne pričamo za region”, navela je ambasadorka.
Kemp je saopštila da će UK u ovoj godini uložiti čak 40 000 000 eura za pomoć regionu iako je izlazak Velike Britanije iz Evropske unije u procesu implementacije i konačno će izaći do 2019. godine.
Ambasadorka je na kraju rekla da će prioritet na samitu u julu biti posvećen nešto novijoj agendi koja se odnosi na pitanja nezaposlenosti, stabilnosti u regionu, zakonska pitanja, korupciju i kriminal, ali i pitanja ekonomske stabilnosti.
“Crna Gora je veliki ekonomski potencijal posebno kad je u pitanju izvoz obnovljive energije, ali da bi se taj potencijal otključao neophodne su strukturne reforme koje se odnose na stvaranje tržišnog diverziteta, zatim unutrašnja i stabilnost u regionu za bolje privlačenje investicija, konekcija sa privatnim sektorom, vladavina prava, kao i konstantan rad na poglavljima 23 i 24”, zaključila je Kemp.