Građani i građanke smatraju da su u najvećoj mjeri izloženi diskriminaciji siromašni, Romi, beskućnici, osobe sa invaliditetom i politički neistomišljenici, pokazali su nalazi istraživanja javnog mnjenja o diskriminaciji koje je Centar za građansko obrazovanje (CGO) predstavio 28. februara 2019. Događaju su prisustvovali NVO Mladiinfo Montenegro.
Istraživanje javnog mnjenja o diskriminaciji je sastavni dio projekta 360° Pun krug za ljudska prava koji teži da doprinese smanjenju diskriminacije i promociji tolerancije i poštovanja ljudskih prava u Crnoj Gori. Projekat je podržan od strane Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, a CGO ga sprovodi u partnerstvu sa NVO ATAK iz Podgorice, BELDOCS-om iz Beograda i Kućom ljudskih prava iz Zagreba, a u saradnji sa Ministarstvom prosvjete, Institucijom Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore i NVO Juventas. Stručni dio istraživanja za potrebe projekta uradila je agencija Ipsos Strategic Marketing.
Petar Đukanović, koordinator programa Ljudska prava, ukazao je da najčešće asocijacije na diskriminaciju ostaju odbacivanje ili isključivanje iz zajednice, pravljenje razlika/nepoštovanje ličnosti i ugrožavanje/uskraćivanje ljudskih prava, kao što je to bilo i tokom 2016.godine, ali da u 2019. značajno raste prepoznavanje imovinskih razlika.
„Građani su, uopšteno uzevši, upoznati sa pojmom diskriminacije, ali ima dosta prostora za unaprjeđenje informisanosti i znanja o ovoj pojavi, jer četvrtina ispitanika ne zna ili nema stav o ovom pitanju“, naglasio je Đukanović.
Više od polovine građana (58%) ima percepciju i da se diskriminacija povećava u našem društvu.
„Slično kao i u ranijem istraživanju, i u 2019, više od polovine građana Crne Gore smatra da je diskriminacija u crnogorskom društvu prisutna. Diskriminacija se najviše prepoznaje pri traženju posla i zapošljavanju, zatim na poslu, u školi ili na fakultetu“, kazao je Đukanović.
On je ukazao da ubjedljiva većina građana od preko četiri petine smatra da u Crnoj Gori postoji politička diskriminacija bilo da se radi o percepciji, iskustvenom doživljaju ili saznanju.
Više od polovine građana smatra da mediji izvještavaju o problemu diskriminacije, dok skoro dvije petine njih smatra da uopšte ili uglavnom ne izvještavaju.
„Policija je najčešće navedena institucija kojoj bi se obratili u slučaju diskriminacije, a dvije petine građana ne zna ni kome da se obrati u slučaju diskriminacije. Nalazi su slični i što se tiče ključnih institucija kojima se građani mogu obratiti ako se osjete diskrimisanima, gdje skoro polovina ispitanika nije znala koju instituciju da navedu, a četvrtina njih je opet navela policiju“, saopštio je Đukanović.
On je dalje pojasnio da polovina građana smatra da rad institucija koje su nadležne da spriječe diskriminaciju nije dovoljno dobar. Takođe, nešto više od polovine njih smatra da nadležne institucije ne informišu građane o problemu diskriminacije i mehanizmima zaštite, dok oko trećine njih smatra da informišu.
Najveći procenat građana izražava neslaganje sa tvrdnjama koje se odnose na zabranu inkluzije djece sa invaliditetom, ili da su žene žrtve nasilja svojom krivicom ili da bi Crna Gora trebalo da bude država samo crnogorskog naroda. Indikatori diskriminacije su vrlo izraženi prema LGBT osobama, zatim prema oboljelima od HIV/AIDS, kao i Romima, ali i prema onima koji ne pripadaju tradicionalnim vjeroispovjestima.
Liridon Vulaj, asistent na programima u CGO-u, objasnio je da je terensko istraživanje sprovedeno od 10. do 18. februara 2019, a da je uključilo 1036 ispitanika, uz korišćenje troetapnog slučajnog reprezentativnog uzorka, a u okviru punoljetne populacije iz 17 crnogorskih gradova.
