NVO Montenegro je tokom tri mjeseca, od novembra 2021. do januara ove
godine, učestovala u obuci angažovanog novinarstva koju je vodio Mladen
Bubonjić, novinar i istraživač iz Banja Luke, putem ZOOM platforme.
Prvi dio obuke imao je za cilj da pruži kvalitetne informacije o samom terminu
angažovanog novinarstva i njegovom značaju u vremenu hiperprodukcije
tekstova i razvoju društvenih mreža koje su olakšale dostupnost i kreiranje
medijskih sadržaja. Angažovano novinarstvo podrazumijeva da čitaoci više nijesu
samo recipijenti koji primaju informacije, već istovremeno učestvuju u proizvodnji
tekstova i interaktivno sarađuju sa medijima.
Nakon teorijskog dijela, uslijedili su praktični primjeri, pa su učesnici imali priliku
da na osnovu inicijalnog intervjua, a koji je obavljen sa djevojkom koja je
odrastala u Domu za nezbrinutu djecu, izdvoje ključne teze i formiraju pitanja
koja bi se mogla primijeniti u budućem istraživanju ove teme. Odnosno, suština
vježbe je upoznavanje sa načinom definisanja pitanja i potom kreiranja ankete,
pri čemu nam dobijeni odgovori omogućavaju da dođemo do širih i potpunijih
informacija o problemu koji želimo istraživati. Inicijalni intervju je samo polazna
tačka, tekst iz kojeg se izdvajaju ključne teze, a potom definišu pitanja koja se
određenom metodom razvrstavaju i čine anketu koja se upućuje publici, tj.
recipijentima. Na ovaj način su učesnici mogli proširiti znanja o načinu
sastavljanja anketa i preciziranju pitanja (kako formirati blokove pitanja, odnosno
ići od opštih ka posebnim), pri čemu se pokazuje da svako pitanje može postati
poseban problem za proučavanje.
Jedna od prednosti ovakve vježbe je što su učesnici bili u prilici da detaljno
iščitaju anketu i upoznaju se sa metodom koncipiranja pitanja, a predočeni su im
i sociodemografski podaci koji, takođe, mogu biti značajni i relevantni za temu
kojom se bave.
Pored navedenog, predstavljeni su rezultati jednog upitnika koji se odnosi na
djecu oboljelu od rijetkih bolesti, pa su prisutni na osnovu odgovora ispitanika
mogli da uoče i predstave ključne probleme, kao i da izdvoje odgovore koji bi
mogli biti osnova daljeg istraživanja (problem nedostatka stručne pomoći,
nemogućnost dolaska do određenih ljekova, neblagovremena dijagnoza,
nedostatak finansijskih sredstava).
Takođe, pokušali su da na temelju izdvojenog problema koji, kvantitativno nije
bio toliko zastupljen, ali je bio značajan za istraživanje, preciziraju pitanja koja bi
se mogla uputiti nadležnim institucijama, čime bi se dobile dodatne informacije i
doprinijelo njegovom širem sagledavanju.
Nakon razmatranja pojedinačnih načina dolaska do podataka i angažovanja
recipijenata koji su pružali potrebne informacije, na posljednjem susretu
predstavljen je i finalni tekst, a prezentovane su i osnovne smjernice za njegovo
pisanje: isticanje ključnog slučaja, odnosno primjera, navođenje ostalih primjera
kojim se dokazuje da slučaj nije izolovan, predstavljanje rezultata ankete,
tematizovanje problema, sučeljavanje mišljenja – onoga što su naveli pojedinci i
suprotna strana, tj. nadležni organi ili institucije, ponuditi rješenje koje ne smije
uključivati pristrasnost i subjektivnost.
Obuka je, prema svemu navedenom, pružila kvalitetan uvid u osnove
anagažovanog novinarstva i omogućila bolje razumijevanje novinarskih formi,
kao i sticanje vještina u pronalaženju i preciziranju teme kao budućeg predmeta
istraživanja u čijem rasvjetljavanju veliki uticaj imaju građani.